GIMNASTYKA BUZI I JĘZYKA – czyli zabawne sposoby na usprawnianie narządów mowy
Ważną rolę w procesie wspierania rozwoju mowy u dziecka pełnią ćwiczenia artykulacyjne. Powinny być one wykonywane bardzo dokładnie, bez pośpiechu. Należy pamiętać, aby czas trwania i liczbę powtórzeń dostosować do indywidualnych możliwości i potrzeb dziecka.
Lepiej ćwiczyć krótko, ale kilka razy dziennie.
Początkowo wskazane jest prowadzenie ćwiczeń przed lustrem, aby dziecko mogło obserwować wzór prawidłowego ułożenia narządów artykulacyjnych. Można do „gimnastyki buzi i języka” wykorzystywać każdą okazję: spacer, autem itp.
Należy wykorzystać naturalną potrzebę zabawy dziecka i prowadzić te ćwiczenia właśnie w takiej formie. Dorosły ma pokazać jak wykonać ćwiczenie i zachęcić dziecko do pracy. Trzeba chwalić malucha za podejmowany wysiłek, nawet gdyby efekty nie były początkowo najlepsze.
A oto propozycje ćwiczeń:
1. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie warg:
- przesadne wymawianie naprzemienne samogłosek: e-o-e-o-e-o (naśladujemy karetkę pogotowia), i-o-i-o-i-o (zabawa w naśladowanie osiołka), e-u-e-u-e-u (naśladowanie straży pożarnej);
- zakładanie dolnej wargi na górną i odwrotnie - górnej na dolną;
- "Króliczek" - wysuwanie warg do przodu (wargi ściągnięte) i przesuwanie w kąciki ust: w prawo, w lewo, tak jakby królik chrupał marchewkę;
- „parskanie” - naśladowanie odgłosu konika;
- „całuski dla mamy”, czyli głośne cmokanie ściągniętymi w dzióbek wargami;
- nadymanie jednego policzka i przesuwanie powietrza do drugiego (tak jakbyśmy płukali buzię wodą);
- puszczanie baniek mydlanych;
- gwizdanie.
2. Ćwiczenia języka:
- „Zziajany piesek" - wysuwanie języka daleko na brodę;
- "Kotek" oblizywanie warg, mlaskanie, naśladowanie ruchu picia mleka z miseczki;
-„Liczenie ząbków" - unoszenie czubka języka do górnych i dolnych zębów, dotykanie, „liczenie” językiem poszczególnych zębów;
- kierowanie języka w kąciki ust bez dotykania warg i zębów;
- „Malowanie sufitu" - przesuwanie czubka języka od zębów do podniebienia miękkiego, tak jakby język był pędzelkiem i malował w buzi sufit;
- „Skacząca piłka " - wypychanie językiem prawego i lewego policzka, tak jakby do buzi wpadła piłeczka;
- przeciskanie języka pomiędzy zaciśniętymi zębami.
3. Ćwiczenia podniebienia miękkiego:
- ziewanie z opuszczoną nisko dolną szczęką;
- kaszel z wysuniętym na zewnątrz językiem;
- płukanie gardła ciepłą wodą tzw. gulgotanie;
- chrapanie na wdechu i wydechu, chrząkanie, chuchanie;
- przenoszenie za pomocą słomki - wciągając powietrze - małych skrawków papieru - z kartki na kartkę;
- picie gęstych soków, przez cienką rurkę.
4.Ćwiczenia oddechowe:
- „Wąchanie kwiatów” – powolne wciąganie powietrza nosem, czynność powtarzamy kilkakrotnie ( można też wąchać perfumy lub inne zapachy);
- „Dmuchawce - latawce” – wciąganie powietrza nosem i dmuchanie jak najdłużej na dmuchawiec
- „Chuchanie na zamarznięte ręce” – tak, aby poczuć na nich ciepło;
- „Mecz ping – ponga” – siedzenie po przeciwnych stronach stolika i dmuchanie na piłeczkę tak aby nie spadła na podłogę;
- Robienie kleksów z farby wodnej, dmuchanie na nie przez słomkę z różną siłą i pod różnym kątem;
- Dmuchanie na plastikowe mini zabawki na kółkach, z taką siłą, aby mogły się przemieszczać;
- Trzymanie w dłoni małego piórka, próby zdmuchiwania go;
- Dmuchanie na świecę w taki sposób, aby płomień wyginał się, ale nie zgasł;
- Puszczanie baniek mydlanych. Zachęcanie do wykonania jak największej bańki mydlanej;
- Dmuchanie przez rurkę na lekkie przedmioty.
Do ćwiczeń artykulacyjnych wykorzystujemy również sytuacje codzienne:
- Po posiłku pozwólmy dziecku wylizać talerz językiem - jak kotek.
- Po śniadaniu posmarujmy dziecku wargi miodem, kremem czekoladowym, dżemem itp. i poprośmy, aby zlizał je dokładnie, jak miś czy kotek.
- Pozwólmy dziecku ziewać.
- Jeśli dziecko dostało lizaka zaproponujmy mu, aby lizało go unosząc czubek języka ku górze ( pionizacja).
Zachęcam również do korzystania z ciekawych stron interntowych, gdzie znajdziemy atrakcyjne ćwiczenia do wykorzystania z naszymi dziećmi.
https://www.mimowa.pl/gimnastyka-buzi-i-jezyka